compressie

Compressie is het proces waarbij de grootte of het volume van een systeem vermindert door toepassing van druk, of bij informatietechnologie door het verkleinen van de representatie van informatie. In de techniek en natuurwetenschappen verwijst compressie vaak naar fysieke verkleining onder druk; in de informatica en telecommunicatie naar gegevenscompressie, waarbij bestanden minder opslagruimte innemen en sneller kunnen worden verzonden.

Mechanische compressie: bij gassen verandert het volume onder druk. De relatie tussen druk, volume en temperatuur wordt beschreven door de gaswetten; bij isotherme compressie blijft de temperatuur constant, bij adiabatische compressie stijgt de temperatuur. De mate van samendrukking wordt bepaald door de compressibiliteit en de bulkmodulus van het materiaal.

Compressoren: mechanische apparaten die compressie bewerkstelligen noemen we compressoren. Er is onderscheid tussen positieve-displacementcompressoren (zuiger, schroef) die een vast volume naar hogere druk brengen, en dynamische compressoren (centrifugaal, axiaal) die via snel lopende impellers druk opbouwen. Compressoren worden gebruikt in ventilatiesystemen, pneumatiek, koelinstallaties en in de olie- en gasindustrie.

Datacompressie: in de informatica reduceert compressie de hoeveelheid data die nodig is om informatie weer te geven. Verliesloze compressie behoudt alle informatie (bijv. ZIP, PNG), terwijl verlieslatende compressie sommige data verliest om grotere reductie te bereiken (bijv. JPEG, MP3). Methodes omvatten statistische codering zoals Huffman en algoritmen als LZ77, evenals transformaties zoals de discrete cosinetransformatie (DCT).