verontreinigingsroutes

Verontreinigingsroutes zijn een begrip uit de milieuwetenschap dat verwijst naar de trajecten waarlangs verontreinigende stoffen van een bron naar het milieu en vervolgens naar mensen en ecosystemen kunnen bewegen. Deze routes bestrijken media zoals lucht, water, bodem en biota en treden vaak in onderlinge samenhang op, waardoor transport tussen verschillende media mogelijk is.

Luchtgerelateerde routes ontstaan door volatilisatie, transport van stoffen in de atmosfeer, chemische afbraak of transformatie en depositie op land of water.

Watergerelateerde routes omvatten oppervlakteafvoer, infiltratie en migratie door bodem naar grondwater, advektie in beken en rivieren en transport via afval- en afvalwaternetten.

Bodemroutes betreffen infiltratie, sorptie aan bodemdeeltjes, diffusie en erosie; verontreinigingen kunnen achterblijven in de bodem, verdere migratie in grondwater veroorzaken of via planten worden opgenomen. Biotische routes betreffen opname door organismen, overdracht via voedselketens en bioaccumulatie, wat blootstelling kan versterken.

Factoren die verontreinigingsroutes beïnvloeden zijn onder meer de chemische eigenschappen van de stof (oplosbaarheid, vluchtigheid, persistente degradatie), de hydrogeologie, klimatologische omstandigheden, landgebruik en de aanwezigheid van barrières of saneringen.

Beoordeling richt zich op het identificeren van bronnen, het voorspellen van transport en gedrag met behulp van fate- en transportmodellen en het karakteriseren van blootstellingsrisico's. Beheermaatregelen omvatten bronaanpak, containment bij incidenten, sanering en monitoring van media om schade te voorkomen of te beperken.

Inzicht in verontreinigingsroutes ondersteunt risicobeoordeling, milieubescherming en besluitvorming voor ruimtelijke planning en waterbeheer.