infiltratie

Infiltratie is een term die in verschillende vakgebieden voorkomt en verwijst naar het proces waarbij een vloeistof zich door een materiaal of medium verspreidt en binnendringt in poriën, weefsels of andere vezelige structuren. In de hydrologie en bodemkunde gaat infiltratie vooral over het binnendringen van water in de bodem vanuit neerslag, sneeuwsmelting of irrigatie.

De infiltratiesnelheid is de snelheid waarmee water de bodem binnentreedt, terwijl de infiltratiecapaciteit de maximale snelheid aangeeft onder huidige omstandigheden. Als de neerslagsnelheid hoger is dan de infiltratiesnelheid, ontstaat oppervlakkig afstromen (run-off); bij lagere neerslagsnelheden infiltreert het water beter. Infiltratie beïnvloedt grondwateraanvulling, drainage en erosie.

Factoren die infiltratie bepalen zijn onder meer bodemtextuur en -structuur, porositeit en macroporosity, vochttoestand, vegetatie en landgebruik, bodemdichting, temperatuur en druk. Zandige bodems infiltreren doorgaans sneller dan kleie- of leembodems; beworteling en waterafvoer verminderen vaak het afstromen en verhogen de infiltratie.

Belangrijke modellen zijn onder meer het Horton-model, dat de afname van de infiltratiesnelheid in de tijd beschrijft, en het Green-Ampt-model, dat verzadigingseffecten en capillair potentiaal relateert aan infiltratie. Infiltratiemetingen worden vaak uitgevoerd met infiltrometers (bijvoorbeeld ringinfiltrometers) om de infiltratiecapaciteit en -graad te bepalen.

In de geneeskunde verwijst infiltratie naar infiltratieanesthesie: een lokaal verdovingsmiddel wordt geïnjecteerd in het weefsel rondom een gebied dat behandeld wordt, waardoor pijn vermindert tijdens een procedure. Het begin van het effect is meestal snel; bijwerkingen zijn onder meer pijn op de injectieplaats en zelden allergische reacties.

Zie ook: hydrologie, bodemkunde, infiltratiemodellen, infiltratie-anesthesie.