steekproefdata

Steekproefdata zijn gegevens die verkregen zijn uit een steekproef, een representatieve subset van een grotere populatie. Ze worden gebruikt om kenmerken van de gehele populatie te schatten of hypotheses te toetsen zonder een volledige telling (census) uit te voeren. Steekproefdata bevatten onzekerheid door steekproeffout, die af te leiden is uit het ontwerp en de grootte van de steekproef.

Ontwerp en bemonstering: bij het plannen van studies kan gekozen worden voor eenvoudige randomisering, gestratifieerde bemonstering, clusterbemonstering of systematische bemonstering. De methode beïnvloedt de representativiteit, de bias en de nauwkeurigheid van de resultaten. Gegevens kunnen numeriek of categorisch zijn en afkomstig uit enquêtes, administratieve registraties, experimenten of sensormetingen.

Verzamelen en verwerken: gegevens worden verzameld volgens een protocol, met aandacht voor privacy en kwaliteitscontrole. Mogelijke stappen zijn het behandelen van ontbrekende waarden, het uitzoeken van fouten, en het eventueel wegen van observaties om representativiteit te verbeteren. Metadata zoals steekproefomvang, bemonsteringsmethode en responscijfers ondersteunen analyse en reproduceerbaarheid.

Analyse en interpretatie: analyses houden rekening met het complexe ontwerp van de steekproef. Bij eenvoudige random sampling volstaat een standaard fout, terwijl bij stratified of cluster sampling gewichtstoepassing en ontwerpcorrecties nodig zijn. Resultaten worden gepresenteerd met betrouwbaarheidsintervallen en, waar relevant, met p-waarden of effectgroottes. De conclusies spreken meestal over de populatie, niet uitsluitend over de steekproef.

Beperkingen en gebruik: steekproefdata kunnen vertekening (bias) en non-respons vertonen, wat de validiteit beïnvloedt. De generaliseerbaarheid hangt af van het ontwerp, de uitvoering en de data-kwaliteit. Transparante rapportage, replicatie en adequate documentatie zijn essentieel voor verantwoorde conclusies.