responscijfers

Responscijfers verwijzen naar de responsgraad van een enquête of studie: het aandeel van de uitgenodigde respondenten dat daadwerkelijk heeft meegedaan aan het onderzoek en een respons oplevert. Responscijfers worden meestal uitgedrukt als een percentage.

Berekening: responscijfer = (aantal voltooide of geldige responsen) / (aantal uitgenodigde respondenten of aantal respondenten dat in aanmerking kwam) × 100. De definities kunnen per onderzoek verschillen, vooral wat telt als een geldige of voltooide respons.

Er bestaan verschillende gerelateerde maten, zoals de contactgraad (het deel van de uitgenodigde personen dat kon worden bereikt), de medewerkingsgraad (het deel van de bereikten respondenten dat meewerkt aan het onderzoek) en de uiteindelijke responsgraad. In methodologische literatuur worden deze termen soms variërend gedefinieerd, afhankelijk van de onderzoeksopzet en rapportagestandaarden.

Factoren die responscijfers beïnvloeden zijn onder meer de surveymethode (online, telefonisch, schriftelijk of face-to-face), de lengte en complexiteit van de vragen, de onderwerpstelling, incentives en de follow-upcontacten. Ook het tijdstip van uitnodiging en de kenmerken van de respondentenpopulatie spelen een rol.

Een lage responscijfer kan leiden tot nonresponse bias als respondenten systematisch verschillen van niet-respondenten. Onderzoekers proberen dit te beperken door gewichten toe te passen, imputatie of andere aanpassingen, en door transparant te rapporteren welke responscijfers zijn behaald en welke stappen zijn genomen om representativiteit te waarborgen.

Responscijfers zijn essentieel voor het beoordelen van de representativiteit en betrouwbaarheid van onderzoeksbevindingen en voor het vergelijken van studies.