parlementariër

Een parlementariër is een lid van een parlement, meestal in een Nederlandstalig politiek bestel. Hij of zij maakt deel uit van een fractie en draagt bij aan vertegenwoordiging, wetgeving en toezicht. Parlementariërs zijn doorgaans verbonden aan een politieke partij en vertegenwoordigen de belangen van kiezers in de volksvertegenwoordiging.

De belangrijkste taken van een parlementariër omvatten wetgevingswerk, het voorstellen en amenderen van wetgeving, het debatteren over wetsontwerpen, en het stemmen over wet- en begrotingsbesluiten. Daarnaast speelt hij of zij een cruciale rol in het controleren van de regering door vragen te stellen, interpellaties te houden en deel te nemen aan commissies. Het controleren van het overheidsbeleid, het uitbrengen van rapporten en het houden van ministers verantwoordelijk behoren tot dagelijkse werkzaamheden.

Verkiezing en mandaat verlopen via partijgebonden systemen met proportional representation. Parlementariërs worden gekozen in verkiezingen en worden geplaatst op een kandidatenlijst van hun partij; wanneer er een vacature ontstaat, kan de volgende kandidaat op de lijst worden uitgezonden. De duur van het mandaat varieert per land: in Nederland duurt een parlementair jaar meestal vier jaar voordat algehele verkiezingen plaatsvinden (met mogelijke tussentijdse ontbinding), terwijl in België federale parlementsleden doorgaans een vijfjarige zittingsduur hebben, naast regionale en gemeenschapsparlementen met soortgelijke kaders.

Rechten en privileges omvatten onder meer parlementaire immuniteit en bijzondere waarborgingen die de onafhankelijkheid van de parlementariër beschermen. Parlementsleden kunnen binnen de fractie een leidende of beoogde rol hebben, en zij kunnen naast hun parlementswerk een carrièrepad volgen in de politiek, het bedrijfsleven of de publieke sector. In alle gevallen draait het om verantwoording aan kiezers en nauw contact met de samenleving.