ontbinding

Ontbinding is het proces of de handeling waarbij een rechtsverhouding, overeenkomst of status eindigt, of in een chemische context het proces waarbij een stof oplost in een oplosmiddel tot een oplossing. De term wordt in uiteenlopende vakgebieden gebruikt en verwijst steeds naar het beëindigen of veranderen van een bestaande toestand.

In de rechtspraktijk verwijst ontbinding meestal naar het beëindigen van een overeenkomst of een juridische situatie. Voorbeelden zijn contractontbinding, ontbinding van een huurovereenkomst, ontbinding van een vereniging, of ontbinding van een vennootschap. Ontbinding kan plaatsvinden door wederzijdse instemming, door wanprestatie of door een rechterlijke of bestuursrechtelijke beslissing. Vaak gaat ontbinding gepaard met afwikkeling van reeds gedane leveringen of betalingen, en met terugvordering of schadeloosstelling waar nodig.

Procedure en gevolgen variëren per context, maar gemeenschappelijke kenmerken zijn de beëindiging van toekomstige verplichtingen en de afwikkeling van nog openstaande posten. Bij ontbinding kan restitutionele verplichting ontstaan, zoals teruglevering van goederen of betaling van compensatie, en kan er liquidatie of vereffening van activa volgen bij ondernemingen of verenigingen.

In de chemie kan ontbinding ook betekenen dat een stof zich oplost in een oplosmiddel, zodat een oplossing ontstaat. Hierbij spreken chemici vaak van oplossen of dissociatie, afhankelijk van de aard van de stof en het oplosmiddel. Factoren zoals temperatuur, druk en de aard van de betrokken stoffen bepalen in belangrijke mate de mate en snelheid van ontbinding.

Zie ook: ontbinding van overeenkomsten, scheiding, ontbinding van verenigingen, liquidatie, oplossen.