nullwaardes

Nullwaardes zijn waarden die aangeven dat data ontbreken, onbekend of niet beschikbaar is. Ze vormen een speciale marker in systemen zoals relationele databases of programmeertalen en zijn geen getalwaarde, geen lege tekenreeks en geen standaard lege waarde. Het onderscheid tussen nullwaarde, een lege waarde en nul is belangrijk voor de interpretatie van data.

In relationele databases is NULL een geldige waarde in kolommen die NULL kunnen bevatten. NULL volgt drie waardelogica: waar, onwaar en onbekend. Een vergelijking zoals A = NULL levert geen waarheidswaarde op (UNKNOWN). Daarom worden checks als A IS NULL of A IS NOT NULL gebruikt om te controleren op afwezigheid van data. NULL beïnvloed ook aggregatiefuncties: veel functies negeren NULL-waarden, bijvoorbeeld AVG en SUM. COUNT(*) telt alle rijen, terwijl COUNT(column) NULL-waarden uitsluit.

Er zijn functies en constructies ontwikkeld om met NULL om te gaan. COALESCE (of NVL/IFNULL in sommige systemen) retourneert de eerste niet-NULL waarde uit een reeks. NULLIF geeft NULL terug als twee uitdrukkingen gelijk zijn. CASE WHEN-constructies bieden flexibiliteit voor aangepaste NULL-behandeling. NOT NULL is een vaak toegepaste constraint die aangeeft dat een kolom geen NULL-waarde mag bevatten; primaire sleutels (PRIMARY KEY) mogen doorgaans ook geen NULL bevatten. Unieke beperkingen (UNIQUE) kunnen NULL-waarden toelaten; in veel systemen kunnen meerdere NULLs voorkomen in kolommen met een unieke beperking.

In programmering en data-analyse verschijnen nullwaardes onder andere als None of null in programmeertalen, of als ontbrekende waarden in datasets (bijv. NaN in numerieke sensoren). Ze brengen risico’s met zich mee, zoals nullreferentie-fouten, en vereisen expliciete checks of opties/Maybe-typeconstructies. In data science worden ontbrekende waarden vaak geïmputeerd of verwijderd, afhankelijk van de context en de analysemethode.