mengsel

Een mengsel is een stof die bestaat uit twee of meer zuivere stoffen die fysiek met elkaar zijn gemengd. De bestanddelen behouden hun eigen eigenschappen en kunnen meestal weer gescheiden worden door fysieke processen. Mengsels verschillen van zuivere stoffen, die uit één soort deeltje bestaan.

Mengsels worden onderverdeeld in homogene en heterogene mengsels. Een homogene mengsel heeft overal dezelfde samenstelling en eigenschappen; een oplossing zoals zout opgelost in water is een voorbeeld daarvan. Een heterogeen mengsel vertoont fasen of zichtbare deeltjes, zoals zand in water. Daarnaast bestaan er colloïdale mengsels zoals melk en mayonaise, waarbij kleine deeltjes in een medium zweven en vaak schuimig of troebel ogen. Emulsies vormen een subtype van heterogene mengsels waarin twee niet-mengbare vloeistoffen worden gemengd, bijvoorbeeld olie en water.

De samenstelling van een mengsel kan variëren, en de verhoudingen van de bestanddelen kunnen veranderen zonder dat er chemische bindingen ontstaan. Daardoor kunnen mengsels vaak met eenvoudige, fysieke methoden gescheiden worden, zoals filtratie voor suspensies, decanteren of centrifugeren voor fasen met differentiële dichtheid, en destillatie of kristallisatie voor oplosbare stoffen in vloeistoffen. Chromatografie en extractie zijn aanvullende scheidingsmethoden die gebruikmaken van verschillen in oplosbaarheid of affiniteit.

Samenvattend is een mengsel een verzameling van diverse stoffen die naast elkaar bestaan zonder chemische binding, met variantie in uniformiteit en scheidingstechnieken afhankelijk van de aard van de bestanddelen.