zout

Zout, chemisch natriumchloride (NaCl), is een van de meest gebruikte mineralen in voeding en industrie. In de natuur verschijnt het als haliet, vaak als kristallen in rotsen of in verdampingsafzettingen van zoutwater. Het grootste deel van het zout dat mensen gebruiken, wordt gewonnen uit zeewater of uit ondergrondse rotszoutlagen en daarna gezuiverd en gedroogd.

Zout ontstaat op twee hoofdmanieren: door verdamping van zeewater in ondiepe vijvers, waardoor natriumchloride achterblijft en kristalliseert; en door de winning van rotszout uit ondergrondse zoutlagen. Beide bronnen ondergaan zuivering en vaak bemoeienissen met additieven zoals jodium of antiklontering om de kwaliteit en veiligheid te verbeteren.

Zout heeft vele toepassingen. In de keuken dient het als smaakmaker en conserveermiddel, en het beïnvloedt textuur en fermentatie in sommige voedingsprocessen. Buiten de voeding wordt zout gebruikt als strooizout voor winterdienst, als desinfecterend middel en als grondstof in chemische processen, glasproductie en waterbehandeling.

Gezondheid en veiligheid: zout levert natrium en chloride, essentiële mineralen voor het functioneren van het lichaam. Een te hoge zoutinname is in verband gebracht met verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziekten. Veel gezondheidsorganisaties adviseren een maximale dagelijkse inname van ongeveer 5 gram zout per volwassene. In veel landen is zout bovendien geïodiseerd om jodiumdeficiëntie te voorkomen.

Geschiedenis en cultuur: zout heeft een lange historische rol gespeeld in handel en economie en werd in diverse culturen gewaardeerd om zowel smaak als conserveermogelijkheden.