incidensrate

Incidensrate, ook wel incidence rate genoemd, is een maat voor de snelheid waarmee nieuwe gevallen van een aandoening zich voordoen in een bevolking over een afgesproken periode. Het wordt doorgaans uitgedrukt als het aantal incidenten per eenheid persoons-tijd, bijvoorbeeld per 1.000 persoonsjaren.

Berekening en interpretatie: incidencerate = (aantal nieuwe gevallen tijdens de periode) / (totaal aan persoons-tijd bij risico tijdens die periode). Personen dragen risico zolang zij nog niet ziek zijn en onderhevig zijn aan observatie; bij instroom, uitval of overlijden kan de individuele bijdrage aan de tijd variëren. De uitkomst wordt vaak weergegeven als incidentie per 1.000 of per 100.000 persoonsjaren.

Verschil met cumulatieve incidentie: cumulatieve incidentie (of risico) drukt uit welk aandeel van een populatie in een vaste follow-upperiode ziekte ontwikkelt, terwijl de incidencerate rekening houdt met de tijdsduur van follow-up en dus kan variëren bij dynamische populaties.

Voorbeelden en toepassingen: bijvoorbeeld 2.000 personen gevolgd gedurende 2 jaar, met 40 nieuwe gevallen en 4.000 persoonsjaren aan follow-up, geeft een incidence rate van 10 per 1.000 persoonsjaren. Incidencerates worden gebruikt in epidemiologische analyses, voor vergelijking tussen groepen en voor modellering met Poisson-regressie of survival-analyse, waarbij vaak wordt gerapporteerd in rate ratios.

Beperkingen: de validiteit hangt af van nauwkeurige registratie van nieuwe gevallen en nauwkeurige berekening van de persoons-tijd; bij korte periodes of zeldzame aandoeningen kan de interpretatie lastig zijn. Data komen vaak uit cohortstudies, bevolkingsregistraties of klinische registries.