Verschil

Verschil is een Nederlands zelfstandig naamwoord dat verwijst naar wat twee of meer zaken uiteen laat lopen. Het beschrijft de eigenschap of de mate waarin zaken niet identiek zijn. Een verschil kan zichtbaar zijn in kenmerken, in kwaliteit, of in numerieke waarden. In het dagelijks taalgebruik zegt men bijvoorbeeld: er is een verschil tussen koffie en thee.

De wortels van het woord liggen in het werkwoord verschille(n) (to differ) en het voorvoegsel ver-, dat afsplitting of afwijking aanduidt. Het begrip heeft in taal, filosofie en de wetenschappen een brede toepassing: het markeert wat onderscheidt en het geeft de afstand of afwijking weer tussen twee of meer zaken. Het woord wordt vaak gebruikt met de nadruk op relatieve niet-overeenstemming.

In de wiskunde en statistiek is het verschil het resultaat van aftrekking van twee getallen, zoals het verschil tussen 7 en 3 dat gelijk is aan 4. Ook spreken we van verschil tussen gemiddelden, of verschil in proporties. Naast de numerieke betekenis wordt in de tekstanalyse en de filosofie vaak gesproken over het verschil tussen concepten of betekenissen.

Verschil heeft verschillende verwante termen. Verschillend is een bijvoeglijk naamwoord; verschillen is de werkwoordsvorm; verschil kan ook samenhangen met het Engelse difference. Een nauw verwant begrip is onderscheid, dat suggereert dat men zaken kan classificeren of onderscheiden. Het begrip benadrukt meestal categorisatie, terwijl verschil eerder wijst op afwezigheid van gelijkenis of mate van afwijking.