heksaan

Hexaan, in het Nederlands vaak heksaan genoemd, is de verzamelnaam voor een groep koolwaterstoffen met de formule C6H14 uit de alkanen (paraffinen). In de praktijk verwijst men meestal naar n-hexaan, de onvertakte isomeer, maar er bestaan vijf structurele isomeren: n-hexaan, 2-methylpentaan, 3-methylpentaan, 2,2-dimethylbutaan en 2,3-dimethylbutaan.

Fysische eigenschappen: Hexaan is een kleurloze vloeistof met een relatief laag kookpunt; de isomeren hebben kookpunten tussen circa 50 en 70°C. Het is slecht oplosbaar in water en oplosbaar in veel organische oplosmiddelen. Hexaan heeft een lage dichtheid (~0,66 g/cm3) en is vluchtig. Het is ontvlambaar en dampen kunnen bij geschikte concentraties met lucht explosieve mengsels vormen.

Bron en productie: Hexaan is van nature aanwezig in ruwe aardolie en aardgas. Tijdens raffinage wordt het uit aardolie getrokken en gescheiden in fracties; daarna wordt het toegepast als oplosmiddel of verder verwerkt in productieprocessen.

Toepassingen: Hexaan wordt veel gebruikt als oplosmiddel in verf, lijm, rubber en textiel, en als extractiemiddel voor oliën en vetten. Daarnaast vindt het toepassing in laboratoriumchromatografie en in andere industriële processen.

Veiligheid en milieu: Langdurige blootstelling aan n-hexaan kan zenuwbeschadiging veroorzaken; daarom gelden strikte veiligheidsnormen voor verwerking, ventilatie en persoonlijke beschermingsmiddelen. Het is brandbaar; opslag en transport vereisen maatregelen tegen ontsteking. Hexaan verdampt snel en vereist adequaat beheer om milieueffecten te beperken.