geldgebrek

Geldgebrek is een situatie waarin niet genoeg geld beschikbaar is om aan financiële verplichtingen te voldoen. De term verwijst doorgaans naar een gebrek aan liquiditeit of contant geld en kan op verschillende schaalniveaus voorkomen: bij huishoudens, bij bedrijven en bij overheden. Het begrip onderscheidt zich van solvabiliteit: geldgebrek gaat vooral om de korte termijn betalingsruimte, terwijl solvabiliteit gaat over de lange termijn betalingscapaciteit.

Bij huishoudens kan geldgebrek ontstaan door een onregelmatig inkomen, hoge vaste lasten, onverwachte uitgaven of oplopende schulden. Economische neergang kan de inkomsten drukken en de betalingsdruk vergroten. Bij bedrijven ontstaat geldgebrek wanneer operationele kasstromen niet voldoende zijn om lonen, leveranciers en rente te betalen, ook als er op lange termijn waardevol activa aanwezig is. Bij overheden kan geldgebrek optreden door begrotingskloof of kasstroomproblemen die sparen of investeren bemoeilijken; in economisch beleid kan dit leiden tot tijdelijke maatregelen of herprioritering van uitgaven.

Gevolgen van geldgebrek zijn onder meer betalingsachterstanden, incassokosten en mogelijk faillissementen of gedwongen bezuinigingen. Voor consumenten kan dit leiden tot financiële stress en verminderde consumptie; voor bedrijven tot stagnerende investeringen en mogelijk werkdruk of ontslagen; voor overheden tot bezuinigingen of beperkte beleidsruimte.

Beheersing van geldgebrek richt zich op korte termijn liquiditeitsverbetering en lange termijn financiële stabilisatie. Huishoudens kunnen uitgaven beperken, prioriteren en schulden herstructureren. Bedrijven kunnen toevlucht nemen tot extra krediet of heronderhandelde betalingsvoorwaarden; overheden kunnen tijdelijk financiële facilititeiten inzetten en begrotingen herzien. Het monitoren van indicatoren zoals liquiditeitsratio’s, kasstroom en schuld- ten opzichte van inkomen is gebruikelijk in economische analyse.