ascomyceten

Ascomyceten, ook wel sacfungi genoemd, vormen een van de grootste en meest diverse groepen schimmels (Ascomycota). Een kenmerk is de productie van asci, sacachtige cellen waarin ascosporen rijpen. De hyfen van veel soorten zijn septaat en ze vormen vaak gespecialiseerde fruiting bodies, de ascomata, waarin de asci geconcentreerd zitten. De ascus bevat meestal acht ascosporen na meiose, wat de seksuele cyclus van de groep typerend maakt.

Reproductie en levenscyclus: Seksuele voortplanting vindt plaats in de asci, waarbij plasmogamie en karyogamie plaatsvinden en meiose resulteert in ascosporen. Veel soorten kunnen ook ongeslachtelijk voortplanten via conidia, wat de verspreiding versnelt en vaak voorkomt bij gisten en filamentaire vormen. In veel ascomyceten spelen zowel seksuele als asexuele fases een rol in de ecologie en de verspreiding.

Ecologie en toepassing: Ascomyceten komen voor als saprotrofen die dood organisch materiaal afbreken, maar ook als planten- of dierparasieten en als endofieten. Ze vormen vaak symbiotische relaties met andere organismen, bijvoorbeeld als lichens met fotosynthetische partners. Economisch zijn ze van groot belang: gisten zoals Saccharomyces cerevisiae worden gebruikt bij bakkerij- en alcoholische gisting; andere ascomyceten produceren en leveren enzymen, antibiotica of voedselproducten (bijv. morieljes en truffels); velen veroorzaken ook plantpathogenen en voedselbederf.

Diversiteit: De groep omvat tienduizenden beschreven soorten met diverse levensstijlen en morfologie, variërend van microscopische gisten tot grote paddenstoelen. Voorbeelden zijn Saccharomyces (gisten), Penicillium en Aspergillus (filamenteuze schimmels), Morchella (morellen) en Tuber (truffels). Veel ascomyceten vormen bovendien lichens in samenwerking met algen of cyanobacteriën.