voorkomt

Voorkomt is de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van het Nederlandse werkwoord voorkomen. Het werkwoord heeft twee hoofdbetekenissen: het voorkomen van iets, dat wil zeggen voorkomen dat iets gebeurt (tegengaan of voorkomen van problemen), en zelden in de betekenis van zich voordoen of voorkomen/aanwezig zijn in een bepaalde situatie, vaak in de uitdrukking dit kan voorkomen.

Etymologie en betekenisnuances: voorkomen komt van voor- (before) en komen (to come). De basisgedachte is iets eerder laten ontstaan of verminderen of juist laten gebeuren, afhankelijk van de context. In de eerste betekenis gaat het om preventie: maatregelen die misbruik, schade of problemen voorkomen. In de tweede betekenis geeft het aan dat iets kan gebeuren of kan bestaan, bijvoorbeeld in onpersoonlijke constructies zoals "dit kan voorkomen" (dit kan zich voordoen).

Grammatica en vormen: voorkomen is een regelmatig werkwoord qua vervoeging, maar heeft de onregelmatige verleden tijd die bij komen/presentie-werkwoorden hoort. Tegenwoordige tijd: ik voorkom, jij voorkomt, hij/zij/het voorkomt, wij voorkomen, jullie voorkomen, zij voorkomen. Verleden tijd: ik voorkwam, jij/hij/zij/het voorkwamen; wij/jullie/zij voorkwamen. Voltooide tijd: ik heb voorkomen, jij hebt voorkomen, hij heeft voorkomen, wij hebben voorkomen, jullie hebben voorkomen, zij hebben voorkomen. In zinnen met “to prevent” wordt vrijwel altijd hebben als hulpwerkwoord gebruikt.

Voorbeelden: De maatregel voorkomt misbruik. Ongevallen kunnen voorkomen in drukke periodes. In officiële teksten wordt vaak gesteld dat fraude proberen te voorkomen is essentieel.

Synoniemen en verwante termen: beschermen tegen, verhinderen, vermijden; tegenovergestelde betekenis: veroorzaken, toelaten. Voorkomen is dus een veelzijdig werkwoord afhankelijk van de context.