antigennegatieve

Antigeennegatieve (ook wel antigennegatieve) verwijst naar de eigenschap dat een bepaald antigeen niet tot expressie komt op het oppervlak van cellen of van een pathogeen, of in een bepaalde context niet zichtbaar is voor immunologische detectie. Het begrip wordt in verschillende vakgebieden gebruikt en is contextafhankelijk: wat als antigeennegatief geldt, hangt af van welke antigeen en welke cel- of pathogeenpopulatie betrokken is. Het tegenovergestelde is antigeenpositief.

In transfusie en transplantatie is antigeennegatieve status van belang voor compatibiliteit en immunologische reacties. Het ontbreken van specifieke antigeenen op bloedcellen (bijvoorbeeld bepaalde bloedgroepsantigenen) of op donorweefsel kan allo-immunisatie door de ontvanger verminderen en zo afstoting of transfusie-reacties voorkomen. Artsen kiezen waar mogelijk donors en ontvangers met overeenkomende of afwezig geventileerde antigeenniveaus om compatibiliteit te verbeteren. HLA-antigenen spelen een grote rol bij orgaantransplantaties, terwijl bij bloedtransfusies veel aandacht uitgaat naar tegemoetkomende antigeennegatieve stellages zoals de bekendere ABO- en Rh-antigenen.

Methoden om antigeennegatieve status te bepalen omvatten serologische testen (bijv. serologie op bloedgroepen), flow cytometrie om oppervlaktestructuren te detecteren en moleculaire genotypering (PCR, sequencing) om genotype en potentieel expressiepatroon te voorspellen.

Een antigeennegatieve status kent beperkingen. Lage of variabele expressie kan leiden tot fout-negatieve resultaten, en genotypische afwezigheid van een antigeen hoeft niet altijd tot volledige afwezigheid van expressie in alle weefsels te leiden. Bij pathogenese kan antigen-ontwijking door mutaties of fasvariatie soortgelijke implicaties hebben.