bloedtransfusies

Een bloedtransfusie is het toedienen van bloed of een bloedcomponent via een intraveneus infuus. Dit gebeurt vaak bij ernstig bloedverlies, bij ernstige bloedarmoede of bij bepaalde stollingsstoornissen. Het doel is het herstellen van het bloedvolume, het verbeteren van zuurstoftransport en het aanvullen van ontbrekende stollingsfactoren of bloedplaatjes.

Bloed kan als heel bloed worden toegediend, maar meestal worden bloedcomponenten gebruikt: erytrocytenconcentraten (rood bloedcellen) voor het verbeteren van de zuurstoftransport, plasma voor het aanvullen van stollingsfactoren, trombocytend concentraat (plaatjes) voor trombocytopenie of bloedingsneiging, en cryoprecipitaat voor specifieke stollingsfactoren. De keuze hangt af van de klinische situatie en het gewenste effect.

Donatie en compatibiliteit: bloed voor transfusie wordt gedoneerd door vrijwilligers en strikt getest op infectieziekten. Voor toediening wordt ABO- en RhD-compatibiliteit vastgesteld en vaak ook kruisproef gedaan om onverenigbaarheden te voorkomen. In sommige gevallen kan autologe transfusie worden toegepast, waarbij het eigen bloed van de patiënt wordt gebruikt.

Indicaties en aanpak: transfusie wordt overwogen bij klinisch significant bloedverlies of bij ernstige anemie die na andere behandelingen niet snel verbetert. De dosering, het type component en de snelheid van toediening worden vastgesteld door de behandelend arts, met continue monitoring van de patiënt.

Veiligheid en risico’s: transfusies kunnen allergische reacties, febrile niet-hemolytische reacties en zeldzame hemolytische transfusiereacties veroorzaken. Andere mogelijke complicaties zijn transfusi gerelateerd longoedeem (TRALI) en transfusie-gerelateerd circulatoir overload (TACO). Infektiøse transmissies zijn door screening aanzienlijk verminderd.

Kwaliteit en beleid: transfusies vereisen artselijk voorschrift, pretransfusiemonitoring en posttransfusie evaluatie. Recente ontwikkelingen omvatten pathogeninactivatie, leukoreductie en strengere richtlijnen voor restrictieve transfusie en patiëntgebonden bloedbeheer.