potentieel

Potentieel is een term met meerdere betekenissen in het Nederlands. In algemene zin verwijst het naar capaciteit of mogelijkheid tot ontwikkeling, die nog niet is gerealiseerd.

In de natuur- en scheikunde heeft potentieel betrekking op energie of neiging tot verandering. Potentiële energie is de energie die een systeem kan vrijmaken door een wijziging in toestand, bijvoorbeeld door hoogte of uitrekking. Het elektrische potentiaal geeft de potentiële energie per eenheid lading op een punt; het verschil tussen twee punten, het potentiaalverschil, drijft elektrische stroom. In de chemie beschrijft chemisch potentieel de neiging van een stof om te reageren of van samenstelling te veranderen, en het speelt een sleutelrol in faseveranderingen en evenwichtsprocessen.

In de wiskunde verwijst potentieel naar een functie waarvan de gradiënt een veld oplevert; potentiaaltheorie bestudeert deze functies en hun eigenschappen en heeft toepassingen in elektrostatica, gravitationele velden en complexe analyse.

In het dagelijks taalgebruik wordt potentieel ook gebruikt om iemands, een team of een gebied aan te duiden als aangelegde capaciteiten of toekomstige groei. Men spreekt bijvoorbeeld over het potentieel van een persoon, een markt of een regio voor economische ontwikkeling of innovatie. Het begrip wordt vaak gebruikt in evaluaties, planning en beleid om mogelijkheden voor toekomstige ontwikkeling te beschrijven.