Vuurvertragende

Vuurvertragende is een term die verwijst naar materialen of producten die speciaal zijn ontworpen of behandeld om ontsteking te voorkomen en de verspreiding van vuur te vertragen. Dit kan betrekking hebben op intrinsieke vuurvastheid van het materiaal zelf of op de toevoeging van vuurvertragers (additieven) aan andere materialen.

De werking berust doorgaans op meerdere mechanismen: charvorming die een beschermende, hittebestendige laag vormt; endotherme afbraak die warmte absorbeert; productie van waterdamp of inert gas die de brandbare omgeving afkoelt en zuurstofconcentratie verlaagt; en verdunning van brandbare gassen.

Toepassingen bevinden zich vooral in bouwmaterialen, textiel en meubelbekleding, en in behuizingen voor elektronica. Voorbeelden zijn vuurvertragende hout- en gipsplaatconstructies, coatings die op metalen of kunststof oppervlakken worden aangebracht, en textielbehandelingen voor gordijnen en bekleding.

Er bestaan verschillende benaderingen: intrinsieke vuurvertragende eigenschappen van het materiaal zelf; additiefbehandeling met chemische brandvertragers; en intumescente coatings die bij verhitting opzwellen tot een isolerende schaal. In toenemende mate worden halogeenvrije varianten ingezet vanwege milieu- en gezondheidsproblemen.

Standaarden en testen variëren per regio, maar vaak wordt de classificatie van de reactie op vuur beoordeeld met normen als EN 13501-1; voor textiel worden NFPA 701 en UL 94 toegepast; bouwmaterialen worden tevens volgens ASTM E84 geëvalueerd.

Veiligheid en milieu spelen een belangrijke rol bij de selectie van vuurvertragende middelen. Sommige toevoegingen kunnen toxische dampen vormen bij verbranding; hierdoor is er een verschuiving naar minerale, fosfaat- of andere niet-halogene brandvertragers en striktere regelgeving.