zuurstofconcentratie

Zuurstofconcentratie is de hoeveelheid zuurstof in een bepaald medium, uitgedrukt als volumepercentage, partiële druk of opgeloste hoeveelheid. In de atmosfeer is zuurstof ongeveer 21 vol% van de lucht, met een partiële druk van circa 21 kPa bij zeeniveau. De concentratie varieert met hoogte en samenstelling van de lucht. In water wordt zuurstof opgelost (dissolved oxygen, DO) en uitgedrukt in mg/L of als percentuele verzadiging ten opzichte van de oplosbaarheid bij een bepaalde temperatuur. De oplosbaarheid daalt met temperatuur en zoutgehalte; DO wordt beïnvloed door fotosynthese, verbruik door organismen en wind of menging. In oppervlaktewater is DO vaak 5-9 mg/L bij matige temperaturen, en lager in warmer water.

In mens en dier is zuurstofconcentratie in bloed cruciaal. Het zuurstofgehalte (CaO2) en de verzadiging van hemoglobine (SaO2) bepalen hoeveel zuurstof naar weefsels wordt getransporteerd. Arteriële SaO2 ligt normaal rond 95-100%, en CaO2 is ongeveer 15-20 mL O2 per 100 mL bloed. Lage zuurstofconcentratie kan leiden tot hypoxie; CO-binding, methemoglobinemie en bloedarmoede beïnvloeden de effectieve zuurstoftoevoer.

Metingen: in de lucht via O2-monitoren en infrarood sensoren; in water via DO-sensoren of Winkler-titratie; in bloed via bloedgasanalyse en oximetrie. Zuurstofconcentratie is een belangrijke parameter in milieu-, scheikunde-, oceaan- en klinische disciplines.