Voedingsoplossing

Voedingsoplossing is een waterige oplossing waarin opgeloste voedingsstoffen voorkomen die nodig zijn voor het onderhoud en de groei van levende organismen. In de plantenteelt en biologie wordt de term gebruikt voor oplossingen die mineralen leveren aan planten via hydroponische systemen, aeroponie of in vitro-kweek. Een voedingsoplossing bevat meestal zowel macronutriënten als micronutriënten, vaak in verhouding aangepast aan de teeltfase en het gewas.

Tot de macronutriënten behoren stikstof, fosfor, kalium, calcium, magnesium en zwavel; micronutriënten omvatten ijzer, mangaan, zink, koper, boor, molybdeen en soms chloor en nikkel. De stoffen komen meestal in opgeloste vorm voor, bijvoorbeeld nitraat of ammonium voor N, fosfaat voor P, en sulfaat voor S; sommige elementen worden gebonden als chelaatjes om beschikbaarheid te verbeteren.

Belangrijke parameters zijn onder andere de pH-waarde (veelvoorkomend in de orde van 5,5 tot 6,5 voor veel groenten), elektroconductiviteit (EC) en de watertemperatuur. De exacte samenstelling varieert per gewas en teeltmethode; er bestaan commercieel verkrijgbare kant-en-klare oplossingen en stuursystemen die op maat zijn samengesteld.

Voorbereiding vereist kwaliteit water, controle op verontreinigingen en nauwkeurige dosering, regelmatige controle op neerslag of scheiding van componenten en pH bijstellen.

In de geneeskunde wordt de term voedingsoplossing ook gebruikt voor parenterale voeding: sterile, isotone oplossingen die aminozuren, glucose, lipiden, elektrolyten en vitaminen leveren via intraveneuze toediening aan patiënten die geen voeding via de spijsvertering kunnen krijgen.