Vermoeiing

Vermoedeling of vermoeidheid is een toestand van verminderd energieniveau en lichamelijke of mentale kracht, waardoor dagelijkse taken moeilijker uit te voeren zijn. Vermoeidheid kan tijdelijk zijn na intensieve inspanning of ziekte, maar langdurige vermoeidheid kan een teken zijn van onderliggende oorzaken en vereist soms medische evaluatie. Het begrip omvat zowel fysieke als mentale vermoeidheid.

Oorzaken zijn divers en kunnen kortdurend of chronisch zijn. Slaapgebrek, onregelmatig slaappatroon, stress en overbelasting zijn veelvoorkomende factoren. Ook onderliggende medische aandoeningen kunnen vermoeidheid veroorzaken, zoals bloedarmoede, schildklieraandoeningen, diabetes, infecties, hart- of longziekten, en depressie. Medicatie bijwerkingen of overmatig alcohol- of druggebruik kunnen eveneens vermoeidheid versterken. Bij sommige mensen speelt een combinatie van factoren een rol, en bij chronische vermoeidheid kan het moeilijk zijn om de oorzaak te achterhalen.

Symptomen variëren en kunnen lichamelijk en cognitief zijn. Typische kenmerken zijn een gebrek aan energie, futloosheid, spierpijn of langzame spieren, moeite met concentreren en prikkelbaarheid. Na inspanning kan er post-exertionele vermoeidheid optreden, waarbij de herstelperiode langer duurt dan normaal.

Diagnose en behandeling richten zich op het identificeren van oorzaken en het verbeteren van functies. Een huisarts kan lichamelijk onderzoek doen en bloedonderzoek aanvragen om aandoeningen uit te sluiten. Behandeling omvat meestal slaapverbetering, regelmatige lichaamsbeweging, een evenwichtige voeding, stressmanagement en het behandelen van onderliggende aandoeningen. Bij aanhoudende vermoeidheid kan verwijzing naar een specialist nodig zijn.

Wanneer hulp zoeken: bij aanhoudende vermoeidheid langer dan enkele weken, of bij toevoegingen zoals gewichtsverlies, pijn, ademnood of nachtelijke symptomen.