druggebruik

Druggebruik verwijst naar het gebruik van psychoactieve stoffen die de gemoedstoestand, waarneming of het gedrag kunnen beïnvloeden. Het begrip omvat experimenteren, recreatief gebruik, misbruik en afhankelijkheid. De frequentie, context en intentie bepalen vaak de risico’s en de zorgbehoefte.

De middelen variëren van illegale tot legale en gereguleerde stoffen. Illegale drugs zoals cannabis (waar wettelijke regels per land verschillen), cocaïne, MDMA en heroïne worden in veel landen aan strikte regels onderworpen. Daarnaast behoort ook legale consumptie zoals alcohol en tabak tot druggebruik, net als misbruik van voorgeschreven medicijnen.

De gezondheidsgevolgen variëren van milde bijwerkingen tot ernstige complicaties. Op korte termijn kunnen intoxicatie, geheugen- en coördinatieproblemen en ongelukken optreden. Langdurig gebruik vergroot het risico op verslaving, lever- en hartziekten, psychische aandoeningen en overdosis.

Gebruiksdeterminanten zijn onder andere leeftijd, sociale omgeving, mentale gezondheid en beschikbaarheid. Daarnaast speelt polydruggebruik een rol, evenals factoren als armoede, huisvesting en criminaliteit die de risico’s kunnen vergroten.

Beleid en zorg richten zich op preventie, vroegsignalering en behandeling. Harm-reductionbenaderingen omvatten voorlichting, toegankelijke gezondheidszorg en overdosisbescherming. Behandelingsopties bestaan uit gedragstherapieën en farmacologische middelen zoals substitutietherapie voor opioïden, medicatie voor alcohol- en nicotineverslaving, en noodhulp bij overdosis zoals naloxon.

In nationale en internationale context wordt druggebruik gemonitord met enquêtes en gezondheidsregistraties. Beleidsdebatten omvatten decriminalisatie versus criminalisering en de verschuiving naar publieke gezondheid, schadebeperking en behandeling in plaats van straffen.