hartziekten

Hartziekten is een verzamelnaam voor aandoening die het hart of de bloedvaten van het hart aantasten. Ze omvatten onder meer coronair lijden (vernauwing van de kransslagaders), hartfalen, hartritmestoornissen, aandoeningen aan de hartkleppen en verschillende vormen van cardiomyopathie. Globaal beschouwd zijn hartziekten een belangrijke oorzaak van sterfte wereldwijd.

De ontwikkeling van hartziekten wordt beïnvloed door niet-veranderbare factoren zoals leeftijd en familiegeschiedenis en door leefstijlfactoren zoals roken, ongezonde voeding, onvoldoende beweging, overgewicht, diabetes, hoge bloeddruk en hoog cholesterol. Een veelvoorkomend gemeenschappelijk proces is atherosclerose, waarbij vetachtige afzettingen de kransslagaders vernauwen en de bloedtoevoer naar het hart beperken. Andere aandoeningen kunnen leiden tot verzwakte pompfunctie of ritmestoornissen.

Symptomen variëren per aandoening. Mogelijke klachten zijn pijn of druk op de borst (angina), kortademigheid, vermoeidheid, hartkloppingen, duizeligheid of flauwvallen. Soms blijven hartziekten lange tijd symptomatisch of worden ze pas duidelijk bij een acute gebeurtenis, zoals een hartaanval.

Diagnose gebeurt op basis van medische geschiedenis en lichamelijk onderzoek, aangevuld met testen als het elektrocardiogram (ECG), echocardiografie, inspanningstesten, bloedonderzoek en beeldvorming zoals coronairangiografie, CT- of MRI-scan.

Behandeling is afhankelijk van de specifieke aandoening en omvat leefstijlaanpassingen, medicatie (bij voorbeeld antitrombotische middelen zoals aspirine, statines, bètablokkers, ACE-remmers of ARB’s, diuretica en nitraten) en soms revascularisatie (PCI of CABG). Bij ritmestoornissen kunnen pacemaker of ICD nodig zijn; bij structurele klepaandoeningen kunnen klepvervanging of -reparatie en soms transplantatie overwogen worden.

Met tijdige diagnose en adequate behandeling kan het risico op complicaties verminderen. De last van hartziekten blijft wereldwijd aanzienlijk, mede door vergrijzing en leefstijl.