Verkoudheidsvirussen

Verkoudheidsvirussen verwijzen naar de groep virussen die meestal milde ontstekingen van de bovenste luchtwegen veroorzaken, met name de neus en keel. De belangrijkste veroorzakers zijn rhinovirussen, maar ook coronavirussen, het respiratoir syncytieel virus (RSV), metapneumovirus, adenovirussen en parainfluenzavirussen. Verkoudheid is wereldwijd wijdverspreid en treft mensen van alle leeftijden, met een hogere belasting bij jonge kinderen.

Overdracht en incubatie: verkoudheden worden voornamelijk verspreid door druppels van niezen of hoesten en via besmette oppervlakken. De incubatietijd is meestal 1 tot 3 dagen. Een persoon is het meest besmettelijk in de eerste dagen van de symptomen, maar kan ook daaraan voorafgaan en enige tijd na het begin van de klachten besmettelijk blijven.

Symptomen en beloop: typische verschijnselen zijn neusverstopping, loopneus, niezen, keelpijn en milde hoest. Koorts komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. De klachten duren meestal ongeveer een week, maar hoesten kan langer aanhouden en soms tot twee weken of langer.

Diagnose en differentiatie: de diagnose is meestal klinisch op basis van het beeld en beloop. Laboratoriumtesten zijn zelden nodig, behalve bij twijfel met influenza, COVID-19 of bij ernstige of aanhoudende klachten, of bij patiënten met verhoogd risico.

Behandeling en preventie: er is geen specifieke antivirale behandeling voor de gewone verkoudheid; de behandeling is gericht op symptomatische verlichting zoals pijnstilling, neusdecongestiva, hoeststillers en voldoende vocht. Antibiotica zijn niet effectief tenzij er een duidelijke bacteriële complicatie is. Preventie omvat regelmatige handhygiëne, niezen en hoest etiquette, vermijden van contact met zieke mensen en algemene gezonde leefstijl. Vaccins tegen verkoudheidsvirussen bestaan niet vanwege de grote variatie aan typen. Verloop en risico kunnen variëren met leeftijd en onderliggende aandoeningen.