Venetrombose

Venetrombose is het ontstaan van een bloedstolsel in een ader, waardoor de veneus terugvloei mogelijk beperkt raakt. Het komt meestal voor in diepe aderen van het been of de arm (diepe veneuze thrombose, DVT); ook oppervlakkige veneuze thrombose (SVT) komt voor maar heeft vaak een minder ernstige beloop. Venetrombose ontstaat door een combinatie van langzame stroming, vaatwandbeschadiging en een verhoogde neiging tot stolselvorming, samengevat als Virchow’s driehoek.

Symptomen variëren. Bij DVT kunnen zwelling, pijn, warmte en verkleuring van het aangedane been aanwezig zijn of soms geheel afwezig zijn. SVT veroorzaakt meestal pijn en roodheid langs een oppervlakkige ader. Een longembolie, een potentieel ernstige complicatie, ontstaat als delen van een stolsel losraken en de longcirculatie blokkeren.

Diagnose wordt meestal gesteld met beeldvorming en bloedtests. Een duplexultrageluid is de eerste keus om DVT aan te tonen. Een D-dimeer-test kan aanvullend worden gebruikt bij lagere klinische verdenking. CT- of MR-venografie kan nodig zijn bij verdenking op trombose in andere vaten. Beoordeling van risico en eventuele onderliggende oorzaken staat centraal.

Behandeling omvat antistolling (anticoagulantia) zoals DOAC’s (bijv. apixaban, rivaroxaban) of heparine gevolgd door orale vloeibare anticoagulantia. De duur van de behandeling hangt af van de oorzaak: meestal drie maanden bij een tijdelijk (provoked) DVT, langer bij onbegrepen of recidiverend risico en bij kanker kunnen langere kuren nodig zijn. Pijn- en zwellingsmanagement, en in sommige gevallen compressiekousen, kunnen deel uitmaken van de zorg.

Preventie richt zich op vroege mobilisatie, behoud van hydratatie en risicogestuurde profylaxe na chirurgie of bij langdurige immobilisatie. Recurrentie is mogelijk; follow-up is aangewezen bij aanhoudende klachten.