Staartgedrag

Staartgedrag verwijst naar de signalen die dieren via hun staart afgeven en zo gemoedstoestanden of bedoelingen communiceren. De staart kan dienen voor balans, maar in veel diersoorten is zij vooral een communicatiemiddel naar soortgenoten en mensen. Interpretatie van staartsignalen vergt aandacht voor stand, beweging en de context, omdat dezelfde beweging bij verschillende situaties verschillende betekenissen kan hebben.

Bij honden kan de staartpositie een aanwijzing geven over de stemming: een hoog opgetrokken staart kan op alertheid of dominantie wijzen, terwijl een staart die laag of tussen de poten zit eerder onderdanigheid of angst aangeeft. Een snelle, stevige wag kan vriendelijkheid signaleren, maar kan ook spanning betekenen afhankelijk van de context en houding. Bij katten varieert een rechtop staande staart met een lichte bocht aan de punt vaak van vertrouwen; een zwiepende of opgefokte staart kan irritatie of concentratie aangeven, en een ingehouden staart kan angst signaleren.

Horses gebruiken hun staart grotendeels ter afwering van insecten en als uiting van stemming; een gespannen, stijf zwiepende staart wijst op irritatie of verhoogde arousal, terwijl een loshangende staart doorgaans ontspanning aanduidt. Bij veel apen kunnen prehensiele staarten een extra greep of ondersteuning bieden, terwijl andere primaten de staart vooral voor balans gebruiken.

Onderzoek naar staartgedrag maakt deel uit van ethologie en wordt vaak vastgelegd in ethogrammen, waarmee onderzoekers houding, beweging en context coderen. Interpretatie vergt altijd aandacht voor soortspecifieke betekenissen en de situatie waarin het gedrag voorkomt.

Welzijn en verzorging beïnvloeden staartgedrag: staartletsels, historische ingrepen zoals staartknippen of -aanlenging bij sommige rassen en tail-biting bij dieren kunnen signaleren dat welzijn verbetering behoeft.