Sojaintolerantie

Sojaintolerantie is een verzamelterm voor niet-immunologische reacties op producten die soja bevatten. Deze klachten verschijnen vaak na inname van soja of sojagerelateerde ingrediënten en verschillen van een soja-allergie, waarbij het immuunsysteem betrokken is en soms ernstige reacties kan veroorzaken.

Symptomen van sojaintolerantie zijn meestal gastro-intestinaal van aard. Veelvoorkomende klachten zijn buikpijn, een opgeblazen gevoel, winderigheid, darmkrampen, diarree of obstipatie. Minder vaak kunnen ook hoofdpijn, vermoeidheid of huidklachten voorkomen. De aard en ernst van de klachten variëren tussen personen en kunnen tijdelijk of langdurig zijn.

Mogelijke oorzaken en mechanismen zijn onder meer niet-immunologische reacties op bepaalde componenten in soja, zoals oligosacchariden die moeilijk te verteren zijn (FODMAPs). Daarnaast kan juist individuele gevoeligheid voor bepaalde biochemische stoffen in soja bestaan. In vergelijking met een nutteloze goitrogenen- of other factoren, is er geen betrouwbare immunologische marker voor “sojaintolerantie”. Bij afwezigheid van een duidelijke medische oorzaak kan de klachten samenhangen met dieetgewoonten of andere voedselgevoeligheden.

Diagnose gebeurt meestal via uitsluiting en eliminatie-proeven. Een arts of diëtist kan helpen bij het aanleggen van een voedingsdagboek, het uitvoeren van een eliminatiedieet en het systematisch herintroduceren van soja.

Behandeling richt zich op vermindering of vermijden van soja, lezen van etiketten en het zoeken naar alternatieve eiwitbronnen. Bij aanhoudende klachten is het verstandig medische beoordeling te zoeken om andere oorzaken uit te sluiten en te bevestigen of soja-vervanging nodig is. Let op: een vermoeden van allergie vereist spoedige medische evaluatie.