Pigmentsystemen

Pigmentsystemen verwijzen naar de combinatie en organisatie van pigmenten die kleur en lichtabsorbptie bepalen in een materiaal of organisme. Ze omvatten de aard van de pigmenten (inorganisch, organisch, natuurlijk of synthetisch), hun concentratie en verdeling, en hun interactie met bindmiddelen, dispersiemiddelen en overige toevoegingen. Het resultaat is een specifieke kleurkwaliteit, dekking, helderheid en een bepaald gedrag bij blootstelling aan licht en omgevingscondities.

In technische toepassingen zoals verf, kunststof en drukinkten bepaalt het pigmentensysteem de dekkracht, kleurdiepte, glans en weerstand tegen licht, vocht en chemicaliën. Belangrijke factoren zijn de grootte- en vormverdeling van de pigmentdeeltjes, de dispersie-stabiliteit, de interactie met het bindmiddel en de compatibiliteit met additieven. Een goed samengesteld systeem biedt naast kleur ook werkbaarheid en lange duurzaamheid.

In biologische systemen spelen pigmenten een centrale rol bij fotosynthese, pigmentatie en bescherming tegen zonlicht. Voorbeelden zijn chlorofyl en carotenoïden die licht vangen en omzetten in energie, en melanine die fotobescherming biedt. Pigmenten werken vaak in complexe pigment-eiwitnetwerken en dragen bij aan zichtbare kenmerken zoals huid- en bladkleur, evenals bij communicatie en camouflage.

Soorten pigmenten omvatten onder meer inorganische pigmenten (zoals titaniumdioxide en ijzeroxiden), organische pigmenten (vaak synthetisch vervaardigd) en natuurlijke pigmenten. Kenmerken als kleurkracht, tint, helderheid en lichtvastheid variëren per type en dragen bij aan de selectie van een pigmentensysteem voor een specifieke toepassing.

Toepassingen en overwegingen richten zich op kleurweergave, duurzaamheid, veiligheid en milieueffecten, zowel in industriële productie als in onderzoek en restauratie.