zonlicht

Zonlicht is de elektromagnetische straling afkomstig van de zon die de aarde bereikt. Het omvat het grootste deel van het zichtbare spectrum, nabij infrarood en ultraviolette straling. De straling wordt sterk beïnvloed door de atmosfeer, waardoor het aardoppervlak vooral bestaat uit direct zonlicht en diffuus licht.

Directe zonnestraling reist zonder verstrooiing door de atmosfeer, terwijl diffuse straling ontstaat wanneer licht wordt verstrooid door moleculen en deeltjes in de lucht, wolken of stof. De verhouding tussen direct en diffuus licht hangt af van tijd, plaats en weersomstandigheden.

Zonlicht is cruciaal voor het leven en de ecologie. Het drijft fotosynthese aan in planten, regelt biologische klokken bij mensen en dieren, en bevordert de synthese van vitamine D in de huid. Langdurige of intense blootstelling aan ultraviolette straling kan leiden tot huid- en oogschade en verhoogt het risico op huidkanker.

Meetbare grootheden en eigenschappen zijn onder andere de zonne-constante (ongeveer 1361 W/m^2) aan de bovenkant van de atmosfeer. Door atmosferische verstrooiing en weersomstandigheden ligt de directe inval op het aardoppervlak meestal tussen circa 900 en 1000 W/m^2 op een heldere dag. Daglicht laat zich kenmerken door een kleurtemperatuur die vaak tussen 5000 en 6500 kelvin ligt, afhankelijk van tijd en omstandigheden. De UV-index geeft de verwachte ultraviolette blootstelling weer.

Toepassingen van zonlicht omvatten de productie van zonne-energie, daglichtvoorziening in gebouwen, en verschillende wetenschappelijke en fotografische toepassingen. Zonlicht blijft een centraal onderwerp in meteorologie, biologie en gezondheid.