Particlegrootte

Particlegrootte is de maat voor de afmetingen van deeltjes, meestal uitgedrukt als een diameter. Bij veel toepassingen wordt verwezen naar de diameter van een deeltje, maar de exacte definitie kan variëren afhankelijk van de vorm en de meetmethode. Vaak wordt gesproken van een equivalente diameter, bijvoorbeeld de diameter van een bol met hetzelfde volume als het werkelijke deeltje. Particlegrootte wordt doorgaans uitgedrukt in nanometer (nm) of micrometer (µm). De grootte is zelden uniform in een monster; deeltjes bepalen vaak een verdeling in grootte.

Meetmethoden verschillen in bereik, aard en wat precies wordt gemeten. Droge sizemethoden, zoals korrelsieben, zijn geschikt voor grotere deeltjes (meestal boven enkele micrometers). Voor fijnere deeltjes worden natte methoden gebruikt, zoals dynamische lichtverstrooiing (DLS), die de hydrodymische diameter meet en gevoelig is voor agglomeraten. Laserdiffractione en laser diffraction meten grootteverspreiding over een breed bereik en leveren meestal volume- of aantalgebaseerde distributies. Microscopie, zoals TEM of SEM, biedt direct beeld van individuele deeltjes en kan afmetingen via beeldanalyse opleveren. De meting hangt af van dispersie in vloeistof versus droge toestand, en van de aanwezigheid van coatings of oplos-, veld- of hydratie-lagen die de gemeten maat beïnvloeden.

Grootte-distributies worden vaak weergegeven met d10, d50 (mediaan) en d90, naast de polydispersiteitsindex (PDI) bij sommige methoden. Deze waarden geven aan hoe breed de grootteverdeling is. De particlegrootte heeft invloed op eigenschappen zoals stabiliteit, reactiviteit, afgifte van geneesmiddelen, transport in het milieu en verwerking in materialen. Het begrip van grootte is cruciaal bij kwaliteitscontrole en onderzoek naar de prestaties van nanomaterialen, colloïden en poeders. Standards en methoden variëren per toepassing, met voorbeelden zoals laserdiffraction- en DLS-methoden, en rekening houdend met staalvoorbereiding en meetcondities.