Nutriëntenbalans

Nutriëntenbalans is het evenwicht tussen de inname van voedingsstoffen en de behoefte van het lichaam aan deze stoffen, zodat vitale functies zoals groei, herstel en onderhoud kunnen plaatsvinden. Het begrip omvat zowel macronutriënten (eiwitten, koolhydraten, vetten) als micronutriënten (vitaminen en mineralen) en houdt rekening met opname, transport, opslag, omzetting en verlies via urine, feces en zweet.

De nutriëntenbalans wordt beoordeeld met behulp van innamegegevens (voedingsdagboeken, 24-uurs herinneringen), voedingsanalysemethoden en, waar mogelijk, biomarkers in bloed of urine. Richtlijnen voor dagelijkse inname, zoals de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheden (ADH) of andere nutriëntenreferentiewaarden, geven aan welke hoeveelheden nodig zijn om de gezondheid te ondersteunen. Een gebalanceerde toestand ontstaat wanneer de inname de behoefte dekt zonder aanzienlijke tekorten of overschotten.

Tekorten ontstaan door onvoldoende inname, absorptieproblemen of verhoogde behoefte, terwijl een teveel aan bepaalde nutriënten toxiciteit kan veroorzaken. Klinische factoren zoals zwangerschap, ziekten of intensieve lichamelijke activiteit kunnen tijdelijke verhoogde behoeften afdwingen. Een disbalans kan leiden tot klachten zoals vermoeidheid, immuunproblemen, bloedarmoede of botcompactie, afhankelijk van het betrokken nutriënt.

Toepassingen van nutriëntenbalans zijn onder meer klinische voeding, volksgezondheid en voedingsonderzoek. De term wordt ook in de landbouwgebruikelijk gebruikt om de verhouding van nutriënten in bodem en gewas te beschrijven. Zo blijft de aandacht gericht op gezondheid, groei en preventie van tekorten of overschotten.