Normalisatie

Normalisatie is het proces waarbij iets wordt omgezet naar een standaardvorm of -systeem, zodat vergelijking, interpretatie en verwerking eenvoudiger en betrouwbaarder zijn. Het kan verwijzen naar data, processen, documenten, teksten of signalen. Het algemene doel is redundantie verminderen, discrepanties gladstrijken en compatibiliteit vergroten, zonder de kerninformati eel of functionaliteit onnodig te verliezen.

In statistiek en datawetenschap omvat normalisatie vaak schaaltransformaties van gegevens. Voorbeelden zijn min-max normalisatie, waarmee waarden in een bereik zoals 0 tot 1 komen, en z-score standardisatie, waarbij gemiddelden en standaarddeviaties worden genormaliseerd. Zulke stappen verbeteren de vergelijkbaarheid tussen variabelen en de stabiliteit van algoritmen, vooral bij machine learning. Let wel: sommige methoden zijn gevoelig voor outliers en kunnen de interpretatie beïnvloeden.

In databaseontwerp verwijst normalisatie naar het structureren van gegevens om redundantie te verminderen en integriteit te bevorderen. Door informatie op te splitsen in gerelateerde tabellen met duidelijke relaties (normale vormen zoals 1NF, 2NF, 3NF) wordt update-anomalie voorkomen en wordt consistentie makkelijker bewaakt.

In taal- en tekstverwerking verwijst normalisatie naar canonicalisatie van tekst, zoals hoofdlettergebruik normaliseren, diacritische tekens verwijderen, tokenisatie en lemmatization. Doel is consistente representatie van ruw tekst bij zoekopdrachten en analyse.

In signaal- en beeldverwerking omvat normalisatie onder andere amplitude- of intensiteitsaanpassing van signalen (bijv. audio-normalisatie) en contrast- of histogram-gerelateerde aanpassingen bij beelden. Bij elke toepassing hangt de keuze af van het doel en de acceptabele informatieverlies.