Kringlooplandbouw

Kringlooplandbouw, ook wel circulaire landbouw genoemd, is een benadering van landbouw die gericht is op het sluiten van kringlopen van voedingsstoffen, water en organisch materiaal binnen en tussen bedrijven. Het doel is de afhankelijkheid van externe input te verminderen, milieubelasting te begrenzen en de economische en ecologische veerkracht van het bedrijf te vergroten.

De kern van kringlooplandbouw is het realiseren van gesloten of bijna gesloten voedingsstoffenkringlopen. Daartoe worden ruwvoer en gewassen gekoppeld aan dieren, reststromen gerecycled (mest, stro, reststromen uit de land- en tuinbouw), organische stof op de bodem gebracht en stikstof en fosfor zo veel mogelijk lokaal herwonnen. Belangrijke principes zijn bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit, waterbeheer en een langetermijnperspectief op productiviteit.

Veelvoorkomende praktijken zijn integratie van dieren en gewassen, efficiënte mest- en compostering, anaerobe vergisting (biogas) met digestaat, groenbemesters en vanggewassen, wisselteelt met peulvruchten, en vormen van bodemvriendelijk beheer zoals minder bodembewerking en terugbrengen van gewasresten. Deze maatregelen dragen bij aan hogere bodemkwaliteit, betere waterretentie en minder afhankelijkheid van kunstmest.

Voordelen en uitdagingen: kringlooplandbouw kan de afhankelijkheid van kunstmest en fosfaat uit geopolitieke en importmarkten verminderen, en emissies van stikstof en ammoniak verlagen. Uitdagingen zijn onder meer investerings- en kennisbehoefte, economische haalbaarheid en de afstemming met regelgeving, markten en leveranciers. In de Nederlandse context is kringlooplandbouw een centraal thema in klimaat- en landbouwbeleid, met pilots en subsidies gericht op het sluiten van kringlopen.