Kleurstalen

Kleurstalen zijn representaties van kleuren die dienen als referentie bij het selecteren, communiceren en controleren van kleur. Ze kunnen fysiek zijn, zoals verfchips, stoffenstalen en kunststofmonsters, of digitaal, bijvoorbeeld in online kleurcatalogi en software. Kleurstalen worden veel gebruikt in sectoren als schilder- en bouwmaterialen, interieurontwerp, textiel en drukwerk, waar nauwkeurige afstemming van kleur essentieel is. Veelgebruikte systemen voor het coderen van kleuren zijn Pantone, RAL en NCS.

Fysieke kleurstalen worden geproduceerd volgens gecontroleerde procedures en dragen een kleurcode, plus informatie over afwerking (glans, mat, satijn) en formaat. Digitale kleurstalen geven kleurwaarden in RGB, CMYK, LAB en hex. Voor beoordeling is de weergave afhankelijk van gestandaardiseerde lichtomstandigheden (bijvoorbeeld D65) en van het materiaal of de ondergrond waarop de kleur wordt toegepast, waardoor kleuren kunnen variëren.

Kleurstalen dienen als communicatiemiddel tussen opdrachtgever en leverancier en als basis voor kwaliteitsborging en reproductie. Er is altijd een mogelijk verschil tussen een staal en het eindproduct door randvoorwaarden zoals materiaal, afwerking, ondergrond en productiemethoden. Daarom worden vaak meerdere monsters, plakproeven of proefstukken gebruikt en wordt veelal gesproken in exacte kleurcodes en tolerantiegrenzen.

Gebruik en beheer: ontwerpers kiezen uit een staalreeks en laten goedkeuring plaatsvinden op basis van een proefstuk. Leveranciers houden catalogi actueel en voorzien in aanpassingen. Kleurstalen vereisen zorgvuldige opslag en bescherming tegen vervaging bij UV-licht; digitale stalen vragen om kalibratie van schermen en consistentie in software en werkstromen.