Glutenvrij

Glutenvrij verwijst naar producten of diëten waarin gluten vrijwel afwezig zijn. Gluten zijn eiwitten uit tarwe, gerst en rogge en komen ook in veel bewerkte voedingsmiddelen voor via ingrediënten, smaakstoffen of verdikkers. Een glutenvrij dieet is noodzakelijk voor mensen met coeliakie, een auto-immuun aandoening waarbij gluten de darm beschadigen, en voor mensen met tarwe-allergie of niet-coeliakie glutenintolerantie. Daarnaast kiezen sommigen voor een glutenvrij dieet om gezondheids- of persoonlijke redenen.

De Europese Unie regelt de labeling van glutenvrije voedingsmiddelen. Producten mogen het label glutenvrij dragen als ze minder dan 20 mg gluten per kilogram bevatten (20 ppm). Een “zeer laag gluten”-claim mag tot circa 100 mg/kg aanwezig zijn. Regels kunnen per land verschillen en producenten moeten kunnen aantonen aan welke norm ze voldoen.

Veelvoorkomende glutenvrije voedingsmiddelen zijn rijst, maïs, aardappelen en peulvruchten, samen met glutenvrije granen zoals quinoa, boekweit, gierst, teff en amarant. Ook onbewerkte producten zoals vlees, vis, eieren, melk, fruit en groenten zijn van nature glutenvrij. Bewerkte producten zoals brood, pasta en sauzen die gluten bevatten, worden vervangen door glutenvrije varianten.

Cross-contaminatie is een belangrijke zorg in zowel productie als horeca. Daarom bestaan er vaak aparte productie- of verpakkingslijnen en maatregelen om kruisbesmetting te voorkomen. Haver bevat van nature geen gluten maar is vaak besmet; glutenvrije haver is beschikbaar bij speciaal verwerkte producten. Sommigen met coeliakie kiezen voor expliciet erkende glutenvrije haver.