Gewrichtfunctie

Gewrichtfunctie verwijst naar het vermogen van een gewricht om beweging mogelijk te maken, stabiliteit te bieden en belasting tussen botten en zachte weefsels over te dragen. Een goed functionerend gewricht ondersteunt dagelijkse beweging, sport en werk, terwijl pijn en beperkingen de activiteit kunnen beperken.

Een gewricht bestaat uit kogel- of schanierachtige oppervlakken van botten die samen worden gehouden door kapsels en ligaments, met daarbinnen kraakbeen, een synoviale membraan en synoviale vloeistof. Hiermee ontstaat een beweeglijk en tegelijk stabiel mechanisme. Gewrichten worden primair onderverdeeld in synoviale (meest bewegingsvrij), kraakbeenachtige en fibrose typen, elk met specifieke kenmerken en functies.

Beweging in een gewricht gebeurt door spierkracht waardoor de botten ten opzichte van elkaar bewegen. De mate van beweging wordt uitgedrukt als bereik van beweging (ROM) en varieert per gewricht. Typische bewegingen zijn flexie en extensie, abductie en adductie, en rotatie. Stabiliteit wordt ondersteund door kapsels, ligamenten en musculaire controle; proprioceptie en neuromusculaire coördinatie spelen een belangrijke rol bij het behouden van evenwicht en gecontroleerde beweging.

Factoren die de gewrichtfunctie beïnvloeden zijn onder meer kraakbeenbeschrijving, ligamentaire laxiteit, spierkracht, pijn, ontsteking en slijtage. Aandoeningen zoals artritis, letsel of degeneratieve veranderingen kunnen ROM beperken en pijn veroorzaken, met gevolgen voor dagelijks functioneren.

Bij evaluatie van gewrichtfunctie worden vaak bereik van beweging, kracht, stabiliteit en pijn beoordeeld, eventueel aangevuld met functionele vragen en beeldvorming. Een goede gewrichtfunctie is cruciaal voor pijnvrij bewegen en vasthouden van functionele activiteiten in het dagelijks leven.