Cypressen

Cypressen zijn naaldbomen en struiken uit de familie Cupressaceae. De term wordt gebruikt voor verschillende verwante geslachten, waaronder Cupressus (echte cypressen), Chamaecyparis (valse cypressen) en Thuja (levenden). Cypressen zijn meestal groenblijvend en dragen bladeren die per soort voorkomen als schubachtige bladen langs jonge twijgen of als kleine naaldjes. De vrouwelijke kegels rijpen tot houtachtige vruchten waarin de zaden zitten; de bomen planten zich doorgaans voort via deze kegels en zaden.

De grootte en vorm variëren sterk: sommige soorten bestaan als compacte struiken, andere worden lange bomen die tientallen meters hoog kunnen worden. De kroon is vaak conisch of slank, maar bij sommige soorten kan de vorm veel platter of breder zijn. Bloemen zijn meestal onopvallend en verschijnen in katjes of kegels; de voortplanting gebeurt via zaden in de kegels.

Cypressen komen voor in gematigde en subtropische regio’s op verschillende continenten, met een lange traditie in mediterrane cultuurlandschappen. Veel soorten zijn droogtebestendig en verdragen arme bodems, waardoor ze populair zijn in parken, tuinen en langs wegen. Ecologisch kunnen ze schuil- en nestplaatsen bieden voor dieren en fungeren als windbarriers in landschappen.

Toepassingen en beheer: het hout van cypressen is vaak duurzaam en rotbestendig, en wordt gebruikt in bouwen, timmerwerk en tuinconstructies. In tuinen leveren ze fraaie lijnen, privacyhagen en sierwaarde. De olien uit cypressen aromatische verbindingen worden in traditionele toepassingen en parfumerie gebruikt, al varieert het voorkomen per soort en regio.

Bedreigingen en behoud: sommige soorten staan onder druk door ziekte, zoals cypressenkanker veroorzaakt door Seiridium-cardinale, schimmelinfecties en klimaatstress. Verantwoord beheer, ziektepreventie en biodiversiteitsbehoud zijn belangrijk om existentiale risico’s te beperken.