zelfhypnose

Zelfhypnose is een zelf toegepaste vorm van hypnose waarbij iemand zichzelf in een trance-achtige toestand brengt met als doel verandering teweeg te brengen in gedachten, gevoelens of gedrag. In deze toestand neemt de concentratie toe en wordt de waakzaamheid vaak minder, terwijl de suggestibiliteit kan toenemen.

Tijdens zelfhypnose wordt de aandacht gericht, ontspanning bevorderd en kunnen mentale beelden of affirmaties krachtiger binnenkomen. Het proces gaat meestal gepaard met langzamere ademhaling, spierontspanning en een fasering van bewustzijn die ontspanning en focus vergroot. Het gebruik van een duidelijke doelstelling en herhaalde oefening versterkt de effectiviteit.

Veelgebruikte inductietechnieken zijn progressieve spierontspanning, ademhalingsoefeningen en geleide visualisatie. Gebruikers kunnen een persoonlijke of geadviseerde script volgen, een begeleide audio gebruiken of zelf een script opstellen en vervolgens eigen affirmaties herhalen.

Toepassingen omvatten stress- en angstreduktie, pijnbestrijding, verbetering van de slaap en ondersteuning bij gewoontes zoals stoppen met roken of gewichtsbeheersing, evenals mogelijke verbetering van sportprestaties en focus. De mate van effectiviteit varieert per individu en situatie.

De wetenschappelijke bevindingen zijn gemengd. Sommige meta-analyses melden kleine tot matige effecten bij angst, pijn en slaap, maar resultaten zijn niet uniform en hangen af van oefening, context en persoonlijke kenmerken.

Veiligheid is over het algemeen goed, maar zelfhypnose is geen vervanging voor professionele behandeling bij ernstige psychische aandoeningen. Raadpleeg een professional bij twijfels of bij verergerende symptomen.

Praktisch starten: bepaal een duidelijk doel, kies een rustige plek, neem een comfortabele houding aan, doe een ontspanning- of ademhalingsoefening en gebruik korte, positieve suggesties. Oefen dagelijks ongeveer 10 tot 20 minuten.

Zie ook: hypnose, autohypnose, hypnotherapie, ontspanning.