uitbetaald

Uitbetaald is een term uit de Nederlandse taal die zowel als bijvoeglijk naamwoord als voltooid deelwoord van uitbetalen wordt gebruikt. Het beschrijft dat geld of een bedrag aan een ontvanger is uitgekeerd of overgemaakt, en dus als betaling is voltooid. In zinnen wordt bijvoorbeeld gezegd dat het loon of de uitkering uitbetaald is.

De etymologie gaat uitbetalen terug op de samenstelling uit- (naar buiten, voltooid) en betalen (geld betalen). Het woord wordt vooral toegepast in officiële en administratieve contexten waar betaling aan een begunstigde centraal staat.

Veelvoorkomende contexten zijn loonbetalingen aan werknemers, sociale zekerheids- en werkloosheidsuitkeringen, verzekeringsuitkeringen, pensioenen en dividenduitkeringen. In financiële rapportages en administratie wordt gesproken van uitbetaalde bedragen of uitbetalingen wanneer betalingen in een bepaalde periode daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. Het tegenovergestelde is “niet uitbetaald” of “nog uit te betalen”.

Grammaticaal onderscheidt uitbetaald zich van uitbetalen (werkwoord) en uitbetaling (zelfstandig naamwoord). Een andere verwante term is uitkeren, die vaak wordt gebruikt voor particularere vormen van betalingsuitkeringen, bijvoorbeeld aan verzekerden of begunstigden. De combinatie uitbetaling duidt eerder op het proces en het resultaat als zodanig, terwijl uitkeren of uitbetalen verwijst naar de handeling die tot betaling leidt.

Regionale relevantie: het begrip komt voor in Nederland en in het Nederlanders-talige deel van België (voornamelijk Vlaanderen). Het speelt een rol in banking, payroll, verzekeringen, pensioenen en sociale zekerheid, maar ook in particulieren communicatie bij betalingsafwikkelingen.