technologieverspreiding

Technologieverspreiding is het proces waarbij nieuwe technologieën of technologische innovaties hun weg vinden naar gebruikers in een samenleving of organisatie. Het omvat hoe, hoe snel en onder welke voorwaarden een technologie aan populariteit wint en op welke manier maatschappelijke systemen zich aanpassen aan (en reageren op) deze veranderingen.

In de studie van diffusie van innovaties is Everett Rogers een invloedrijke figuur. Volgens diens model verloopt de verspreiding doorgaans via een kenmerkende S-curve en door verschillende stadia: kennis, overtuiging, besluit, implementatie en bevestiging. Gebruikers worden ingedeeld in innovatoren, vroege adopters, vroege meerderheid, late meerderheid en achterblijvers, wat helpt bij het inschatten van adoptiepatronen.

De snelheid en reikwijdte van diffusie hangen af van factoren zoals relatieve voorsprong (voordeel ten opzichte van bestaande opties), compatibiliteit met bestaande waarden en praktijken, complexiteit, proef- en waarneembaarheid en de mate van onzekerheid. Daarnaast spelen netwerkeffecten, communicatiekanalen (individuele contacten versus massamedia) en sociale systemen een cruciale rol. Infrastructuur, betaalbaarheid, regelgeving, interoperabiliteit en digitale vaardigheden beïnvloeden eveneens de adoptie.

Barrières en drijfveren variëren per context en regio. Gemeentelijke of nationale beleidsmaatregelen, standaarden en educatie kunnen versnellen of bezwaren tegen adoptie vergroten. Digitale kloof, privacy en beveiligingszorgen kunnen vertragen of selectief richten op bepaalde bevolkingsgroepen.

Voorbeelden van technologieverspreiding zijn de opkomst van smartphones, internettoegang, hernieuwbare-energietechnologieën en slimme apparaten. Metingen omvatten penetratiegraad, adoptietempo en de S-curve; modellen zoals de Bass-diffusie worden soms aangehaald om patronen te beschrijven.