figuur

Figuur is een Nederlands zelfstandig naamwoord met meerdere verwante betekenissen. Het kan verwijzen naar de uiterlijke vorm of contour van een voorwerp, bijvoorbeeld een geometrische figuur of een silhouet. Het kan ook slaan op een persoon of personage, vooral in verhalen, biografieën of kunstbeschrijvingen. Daarnaast wordt het woord gebruikt voor een illustratie, afbeelding of diagram in een tekst, bijvoorbeeld figuur 1 of figuur 2.

In wiskundige en artistieke contexten verwijst figuur meestal naar een concrete vorm of beeld. Geometrische figuren omvatten figuren zoals driehoeken, vierkanten en cirkels; in de kunst kan een figuur een menselijk of dierlijk lichaam zijn dat wordt weergegeven in een schilderij of beeldhouwwerk. In literaire en dagelijkse taal spreken mensen vaak over figures zoals hoofdfiguur, bijfiguur of historisch figuur om derol en positie van een personage aan te geven. Een hoofdfiguur is de belangrijkste karakter in een verhaal, terwijl een bijfiguur een minder centrale rol heeft.

In formele teksten en publicaties wordt figuur ook gebruikt als aanduiding voor grafieken en illustraties. Het woord verschijnt met cijfers in nota’s en verwijzingen, zoals figuur 3 toont de gegevens. De context bepaalt of figuur verwijst naar een vorm, een persoon of een visueel werk; vaak helpt de combinatie met een bijvoeglijk naamwoord of met een nummer de betekenis te specificeren.