taalvertragingen

Taalvertragingen is een verzamelterm voor vertraagde of achterblijvende taalontwikkeling bij jonge kinderen vergeleken met woordenschat, zinsbouw en begrip van leeftijdsgenoten. Het kan zich uiten als langzamere toename van vocabulaire, later optreden of minder gebruik van zinsbouw, en moeite met begrijpend luisteren. Taalvertragingen treden meestal op in de peuter- en vroege kleuterleeftijd, maar de ernst en het verloop variëren per kind. Ze kunnen voorkomen als op zichzelf staand verschijnsel, maar ook samenhangen met gehoorproblemen, autisme spectrumstoornis, intellectuele beperking of andere ontwikkelingsstoornissen. Omgevingsfactoren en taalblootstelling thuis spelen eveneens een rol; meertaligheid kan tijdelijke vertraging geven zonder dat dit per se een stoornis hoeft te betekenen.

Signalen die kunnen wijzen op een taalvertraging zijn onder meer weinig of geen tweewoordzinnen rond de leeftijd van twee jaar, langzame woordenschatgroei, moeite met eenvoudige instructies begrijpen, achterblijven in grammatica en zinsbouw, en beperkte spontaniteit in taalgebruik. Een huisarts of jeugdverpleegkundige kan doorverwijzen naar een logopedist voor nader onderzoek.

Beoordeling omvat gehoortest, observatie van taalgebruik, en gestandaardiseerde testen voor zowel receptieve als expressieve taal. Behandeling richt zich op taalstimulatie in het dagelijks leven en kan bestaan uit logopedie, oudertraining en strategische ondersteuning thuis en op school. Vroeg ingrijpen vergroot de kans op verbetering; de prognose hangt af van de onderliggende oorzaak en de beschikbaarheid van gerichte interventie. Zie ook: taalstoornis, taalontwikkeling.