stationspunten

Stationspunt is een term uit perspectieftekenen en descriptieve meetkunde. Het verwijst naar de positie van de kijker of camera waardoor een driedimensionale scène op een tweedimensionaal beeldvlak wordt geprojecteerd. Het stationspunt fungeert als het projectiecentrum: lijnen van het stationspunt naar de punten van het voorwerp worden door het beeldvlak getrokken en daar wordt de projectie van die punten gevormd.

Eigenschappen en rol: in perspectieftekenen ligt het stationspunt meestal op een lijn die loodrecht staat op het beeldvlak. De afstand tussen het stationspunt en het beeldvlak beïnvloedt de grootte en de verhoudingen van de projecties; een groter afstand zorgt doorgaans voor minder sterke perspectivische vervorming, terwijl een kortere afstand de figuren prominenter maakt. De hoogte van het stationspunt bepaalt de hoogte van de horizonlijn (ooghoogte) en daarmee waar de verdwijnpunten op het beeldvlak verschijnen. In een éénpunt-perspectief convergeren alle lijnen die naar dezelfde richting wijzen naar een enkel verdwijnpunt op de horizon; bij meerdere verdwijnpunten is het stationspunt nog steeds het vertrekpunt van de projectielijnen, maar de richting van elk verdwijnpunt kan variëren.

Toepassingen: het concept wordt gebruikt bij architectonische en artistieke tekeningen, bij academische uitleg van perspectief, en in moderne beeldvorming zoals computergraphics, film en virtual reality. Het helpt bij het bepalen van verhoudingen, hoeken en diepte in een representatie van een ruimtelijke scène.

Zie ook: verdwijnpunt, beeldvlak, perspectiefprojectie, eyeline en descriptieve meetkunde.