rijstrookindeling

Rijstrookindeling is het proces waarbij de beschikbare wegbreedte wordt verdeeld in rijstroken met verschillende functies en regels. Het doel is de verkeersafwikkeling te verbeteren, de doorstroming te bevorderen en de veiligheid te verhogen. Typen rijstroken zijn onder meer rijstroken voor doorgaand verkeer (normale rijstroken), invoegstroken voor voegend verkeer, uitvoegstroken voor uitrijden, en versmallingsstroken waar de ruimte beperkt is. Daarnaast bestaan er speciale rijstroken zoals busstroken en fietsstroken; in stedelijke gebieden kan ook een trambaan voorkomen. De toewijzing van een rijstrook en eventuele beperkingen wordt aangegeven door wegmarkeringen en verkeersborden (bijv. onderbroken lijnen laten wisselen toe, doorgetrokken lijnen verbieden wisselen) en soms door signalering of variabele borden.

Dynamische rijstrookindeling is mogelijk, bijvoorbeeld bij verkeersdrukte of incidenten, waarbij de toewijzing van functies per rijstrook tijdelijk kan veranderen met behulp van variabele verkeersborden of signalen. Reversibele rijstroken komen voor op specifieke routes waar de verdeling van verkeer afhankelijk is van het tijdstip van de dag.

Ontwerpcriteria omvatten onder meer rijstrookbreedte (veelal circa 3,0–3,75 meter op autosnelwegen), schouders, bermen, zicht en weefzones bij aansluitingen, en rekening houden met fietsen en openbaar vervoer. De rijstrookindeling wordt door wegbeheerders en verkeerskundigen vastgesteld in lijn met nationale en lokale regelgeving, met als doel een veilige en efficiënte verkeersafwikkeling voor alle gebruikers.