plesomorfie

Plesiomorfie (meervoud plesiomorfieën) is een term uit de fylogenie en systeematiek die verwijst naar de toestand van een kenmerk die aanwezig is in de laatste gemeenschappelijke voorouder van een groep en haar afstammelingen. Het duidt op een primitieve, ancestrale eigenschap die wijd voorkomt in de stamverwanten en daardoor meestal geen onderscheidende informatie oplevert om verwantschappen binnen een groep te bepalen.

Plesiomorfieën worden onderscheiden van apomorfieën, die verwijzen naar nieuw ontwikkelde, afgeleide kenmerken. Een kenmerk kan ook als symplesiomorfie worden opgevat wanneer het als gedeelde primitieve eigenschap bij meerdere taxa voorkomt maar niet specifiek is voor een bepaald monofyletisch kloon, waardoor het claden niet diagnostisch maakt.

In cladistische analyse zijn plesiomorfieën vaak minder informatief voor het reconstrueren van nauwe relaties binnen een groep, omdat ze in de stamlijn aanwezig waren voordat de groep zich splitste. Ze kunnen wel helpen bij de polarisatie van karakters en bij het identificeren van uitgroepen, wat leidt tot een betere interpretatie van de boomstructuur en de richting van evolutie.

Samengevat vormen plesiomorfieën de primitieve conditionele basis van een groep, terwijl apomorfieën en synapomorfieën respectievelijk wijzen op afgeleide kenmerken die relevant zijn voor het definiëren van onverwante of verwante kladen. Begrip van deze termen is cruciaal voor accurate fylogenetische analyses.