Begrip

Begrip is een Nederlands zelfstandig naamwoord met meerdere, verwante betekenissen. In de meest algemene zin verwijst het naar het vermogen om iets te zien en te begrijpen (het begrijpen van informatie) en naar een abstracte gedachte of categorie, oftewel een concept. In gesproken taal komt ook de uitdrukking goed begrip voor, waarmee iemand begrip of medeleven toont. Een goed begrip van een onderwerp betekent doorgaans dat men de kernconcepten en relaties erin kent.

Het woord is afgeleid van het werkwoord grijpen, met het prefix be-, waardoor het oorspronkelijk iets als “om te grijpen” of “verstaan” aanduidt. Het huidige gebruik ontwikkelde zich in de middeleeuwse tot vroegnieuwse Nederlandse taal en verwijst zowel naar praktisch begrip als naar theoretische concepten. Het meervoud begrip bekijkt men vaak als het geheel van verschillende concepten of opvattingen.

In filosofie en cognitieve wetenschappen wordt begripsvorming gebruikt om te verwijzen naar de manier waarop mensen algemene ideeën of categorieën vormen en opnemen in hun kennis. In linguïstiek en semantics fungeert begrip als een mentale representatie van een concept, die kan variëren in nauwkeurigheid en context. In alledaags taalgebruik wordt begripsverwijzingen gebruikt in uitdrukkingen als “een goed begrip van” iets, “begrip tonen” voor empathie of tolerantie, en “onbegrip” voor het ontbreken van begrip.

Synoniemen en verwante termen zijn onder anderen concept, idee en notie; antoniem is onbegrip. Begrip onderscheidt zich door zijn combinatie van praktische begrijpelijkheid en theoretische conceptualisatie.