plasticvervuiling

Plasticvervuiling is de aanwezigheid van kunststofafval en afgebroken kunststofdeeltjes in land, zoetwater en zoutwater, veroorzaakt door menselijke activiteiten. Kunststoffen zijn persistent en kunnen decennialang in het milieu aanwezig blijven nadat ze zijn weggegooid of verloren geraakt.

Vormen en bronnen van vervuiling omvatten macroplastics zoals flessen, zakken en bestelverpakkingen, en microplastics die kleiner zijn dan 5 millimeter. Microplastics ontstaan door afbraak van groter plastic en door korreltjes en vezels uit textiel en verzorgingsproducten. Belangrijke bronnen zijn onverzorgd wegwerfmateriaal, afvoer en lekkages uit stedelijke en industriële systemen, visserijgerei en schoonmaak- en textielprocessen. Plastic komt in het milieu terecht via rivieren, stranden, en zeeschepen, en kan zich langs de wereldzeeën verspreiden.

Plasticvervuiling bereikt de oceanen via landafvoer, waterlopen en scheepvaart. Grote oceaanstromingen kunnen plastic verzamelen in ophopingsterreinen langs zogenoemde oceaangyres. Naar schatting komen wereldwijd miljoenen tonnen plastic per jaar in zee terecht, met grote regionale variaties.

Effecten zijn onder meer schade aan mariene dieren door inslikken en verstrikking, verstoring van habitats en verstoring van voedselnetwerken. Microplastics en adsorptie van gifstoffen kunnen toxische stoffen naar organismen en mogelijk naar mensen overdragen via de voedselketen.

Beleid en aanpak richten zich op preventie, beter afvalbeheer en recycling, ontwerp voor circulariteit en verantwoording van producenten. Samenwerking tussen overheden, industrie en burgers, educatie en onderzoek naar alternatieven en monitoring zijn cruciaal om plasticvervuiling terug te dringen.