zogenoemde

Zogenoemde is een Nederlands attributief bijvoeglijk naamwoord dat letterlijk “zo‑ genoemd” betekent en wordt vertaald als “so‑called” in het Engels. Het wordt gebruikt om aan te geven dat een term, label of categorie die aan iets of iemand wordt toegekend, weliswaar gangbaar is, maar door de spreker als twijfelachtig, discutabel of betwijfeld wordt gezien. In het journalistieke, politieke en wetenschappelijke taalgebruik dient zogenoemde vaak als signaal van distantie of kritisch bedoelde afstand.

Het woord is samengesteld uit zo (of zo‑) en genoemd, met de voltooide vorm van noemen als deel van het samengesteld adjectief. In zinsbouw functioneert het als een normaal bijvoeglijk naamwoord en gaat het samen met een zelfstandig naamwoord. Wanneer het met een bepaald lidwoord wordt gebruikt, krijgt het doorgaans de -e uitgang, bijvoorbeeld: de zogenoemde experts, het zogenoemde probleem. In meervoud blijft de vorm doorgaans hetzelfde: de zogenoemde factoren.

Het gebruik van zogenoemde is vooral typerend voor mediapublicaties en opinion-based teksten, waar woorden of groepsbenamingen vaak worden betwist of genuanceerd. Het kan neutraal worden toegepast om een label te beschrijven dat wijdverbreid is, maar het kan ook kritisch of ironisch klinken, afhankelijk van de context en de toon van de auteur. Het woord heeft geen vaste politieke lading en wordt in verschillende contexten zowel descriptief als evaluatief ingezet.

Zie ook: zogenaam, zogenaamd, nogal benoemde termen. Voorbeelden: de zogenoemde hervormingen, de zogenoemde feiten.